Wat betekenen de gevarensymbolen op flesjes etherische olie?
Soms lees ik dat etherische oliën die gevarensymbolen op het flesje hebben staan niet ‘puur’ of zelfs ‘gevaarlijk’ zouden kunnen zijn! Ook heb ik wel eens de volgende uitspraak gehoord; ‘Hoe meer symbolen, hoe slechter de kwaliteit.’ Hier wil ik graag wat over kwijt.
Sinds 2015 geldt er voor de etikettering van etherische olie in Europa een nieuwe wetgeving. De zogenaamde GHS wetgeving. Dit zijn de veiligheidssymbolen (en waarschuwingszinnen) die worden toegekend aan chemische stoffen. Wordt deze wetgeving niet op de producten geplaatst dan zal de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit optreden.
De natuurlijk chemische stoffen zorgen onder andere voor de specifieke geuren die etherische oliën hebben. Het probleem voor de aromatherapie is dat er door deze wet geen verschil wordt gemaakt tussen synthetisch gemaakte stoffen en 100% natuurlijke stoffen, er wordt ook niet gekeken naar de dosering van het flesje. De wetgever weet zich eigenlijk met aromatherapeutische grondstoffen geen raad en plaatst ze daarom voor de zekerheid in het vakje: chemische stoffen die potentieel gevaarlijk zijn.
Zelf ben ik toch voorstander van deze symbolen op de flesjes om ons alert te houden en maken over de potentiële gevaren van etherische oliën. Je kunt bij langdurig gebruik bijvoorbeeld een allergische reactie ontwikkelen, bij puur gebruik op de huid flinke irritatie (of zelfs brandblaren!) krijgen en bij inname van de oliën kan het ook zeker goed mis gaan.
Zie deze symbolen dus niet meteen als een waarschuwing voor slechte kwaliteit, maar als een waarschuwing voor goed en veilig gebruik. Weet je niet goed hoe je dit veilig kunt doen? Neem dan altijd contact op met een aromatherapeut!
Wel blijft het van belang dat je altijd nagaat wat er in het flesje zit wat jij gaat gebruiken, lees het etiket, check de inhoud en ga na of jij een 100% pure en natuurlijke etherische olie in handen hebt.
Een mooi voorbeeld dat past bij deze blog is de uitspraak van de 16de eeuwse arts en botanicus Paracelsus:
“De dosis bepaalt of iets giftig is of niet”.
Ik schreef eerder dat ik het goed vind dat we worden gewaarschuwd en alert gehouden worden door de waarschuwingstekens op etherische oliën. Waarschuwen voor potentieel gevaar van een product is natuurlijk goed. Afschrikken is eigenlijk niet nodig maar veel mensen zullen toch wel van de gevarentekens kunnen schrikken. Belangrijk is dat mensen goed en correct worden voorgelicht, je moet goed weten wat je doet als je oliën gebruikt. Door die voorzichtigheid in acht te nemen kunnen er prachtige resultaten behaald worden voor de gezondheid en welzijn van mens en dier. Blijf dus alert maar laat je niet afschrikken om etherische oliën te gebruiken.
Omdat de gevarentekens er wat schrikbarend uit kunnen zien leg ik daar in deze blog wat meer over uit.
Teken 1; Ontvlambaar 🔥
Een vlammetje. Sommige etherische oliën kunnen ook brandbaar zijn en dus staat er om die reden deze waarschuwing ook op.
Teken 2; Milieugevaarlijk 🐟🥀
Dood visje bij een aangetaste boom. Dit vind je op stickerverwijderaar en terpetine. Helaas moet dit symbool ook op een aantal etherische oliën staan, zoals eucalyptus, omdat er minimale hoeveelheden stofjes van nature in zitten die volgens de wet dus potentieel milieugevaarlijk kunnen zijn. Wetende dat er veel Eucalyptusbomen pal naast rivieren groeien en deze bladeren massaal het water invallen zonder enige schade voor het milieu of waterkwaliteit.
Teken 3; Lange termijn gezondheidsgevaar. 🙎🏻♂️💥
Poppetje met witte ster op de keel.
Dit teken treft men aan op producten die bij voortdurend gebruik op de lange termijn een negatief gezondheidseffect zou kunnen hebben bij het inademen van deze stoffen. Zoals bijvoorbeeld verf. De stoffen waarvan de overheid stelt dat ze problemen kunnen veroorzaken, komen vaak in minieme hoeveelheden van nature ook voor in bijvoorbeeld dennenolie, eucalyptus olie en lavendel olie. Je kunt jezelf afvragen, kan ik dan ook niet meer te lang in het bos lopen? 😉
Teken 4; Acute gezondheidseffecten ❗️
Uitroepteken. Dit symbool zie je vaak op geconcentreerde schoonmaakmiddelen als vaatwas tabletten, chloorbleekmiddelen en ontkalkers. Bij inslikken of diep ademhalen ontstaan er onmiddellijke gezondheidsrisico’s. Natuurlijk moet je met etherische oliën altijd goed opletten wat je doet en een slok van deze olie kan zeker ook gevaarlijk zijn. Aan de andere kant kun je bij druppelsgewijs gebruik fantastische resultaten bereiken.
Teken 5; Bijtend 🧪
Reageerbuisje met bijtende stop op de hand, dit zie je bv. op bijtende stoffen zoals gootsteenontstopper, zoutzuur etc. Maar ook op o.a rozenolie, palmarosa en geranium. 3 oliën die vaak succesvol worden ingezet om de huid te laten herstellen of tot rust te brengen. Dit is een voorbeeld van de grofmazigheid van de wetgeving. Omdat bepaalde stofjes in deze oliën voorkomen moet dit symbool erop. Maar juist deze werkzame stofjes zitten er niet geïsoleerd in maar ingebed in een veelheid van werkzame stoffen, waardoor het juist als totale olie ideaal is als ingrediënt in een huidverzorgingsproduct!
Teken 6; Giftig ☠️
Doodshoofd. Dit symbool staat op antivries maar ook op kaneel en oregano. Hier speelt natuurlijk, zoals bij al deze waarschuwingssymbolen, het feit dat de wetgever maar een beperkt aantal vakjes heeft om grondstoffen in te stoppen. Want het is op zijn minst apart te noemen dat dat kaneel in veel snoepgoed en koekjes verwerkt wordt die we erg lekker vinden en vaak eten. Dit is ook weer een goed voorbeeld van de stelling: de dosis bepaalt of iets giftig wordt. Belangrijk is dat aroma’s altijd druppelsgewijs worden ingezet en met voorzichtigheid om zo optimaal te profiteren van de natuurlijke mogelijkheden om een ondersteuning te zijn voor de gezondheid!
Al met al kunnen we stellen dat deze gevarensymbolen ons alert houden op het gebruik maar dat er ook heel wat kanttekeningen hangen aan deze wetgeving waardoor we mogelijk onterecht afgeschrikt kunnen worden. De wetgeving kijkt bijvoorbeeld niet of we te maken hebben met een 5ml flesje kaneelolie of een volle jerrycan. Dit wordt dan soms gekoppeld aan slechte kwaliteit wat natuurlijk erg jammer en onterecht is.
Ik heb je nu vooral uitgelegd over het waarom en de betekenis van gevarensymbolen op flesjes etherische oliën. Toch zie je ook flesjes zonder deze symbolen, hoe komt dat? Vaak gaat het verhaal dat dit de ‘echte, pure en beste’ etherische oliën zijn. Niets is minder waar. Dit heeft te maken met de classificering en wettelijke registratie van het product in het flesje.
Oliën met een biologisch keurmerk (als ze dit keurmerk hebben en daadwerkelijk biologisch verkregen zijn, dan staat het er ALTIJD op!) mogen geregistreerd worden als smaakstof/voedingssupplement. Deze oliën zijn in Nederland goedgekeurd voor inname en vallen daarmee onder een andere wetgeving en dus worden zij volgens de wet niet gezien als chemische stof. Hierdoor komt de verplichting voor het plaatsen van gevarensymbolen op het flesje te vervallen. Een nadeel hiervan wel kan zijn dat er op de verpakking of website van de producten niets gezegd mag worden over de toepassing van het product zoals bijvoorbeeld verdamping. Op de website van Chi zie je duidelijk het verschil bij de productomschrijving. Bij de bio-oliën staat niet hoe je de olie kunt toepassen. Bij de cultivar of wildgroei oliën mag en zie je dit wel. Dit gaat dus om wetgeving.
Waarom heeft het ene flesje ze wel en het andere niet?
Oliën van de bekende MLM merken worden vaak ondergebracht onder de cosmeticawet. Hierdoor hoeven zij ook de gevarensymbolen niet op de flesjes etherische oliën te plaatsen. Gevolg hiervan is dat ook deze merken formeel niets mogen zeggen over de toepassing en het gebruik van de producten. Echter, de verkoop gaat vaak via mond tot mond en hierdoor worden deze regels vaak niet nageleefd. Controle hierop is erg lastig omdat dit vaak om vele individuen gaat. Een groot nadeel hiervan is dat deze doelgroep niet altijd over even goede en betrouwbare kennis beschikt, soms ook niet over deze wetgeving waardoor er soms gevaarlijke adviezen gegeven worden.
Is het dan nu zo dat alleen flesjes etherische olie mét gevarensymbolen betrouwbaar zijn?
Nee, ook dat is zeker niet het geval. Wel weet je dat de fabrikant voldoet aan de wetgeving. Maar dan nog blijft het héél belangrijk dat je goed kijkt naar de inhoud van het flesje wat je koopt of gebruikt.
Op de foto bij de post van deze blog op social media staan namelijk een aantal flesjes die niet of minder goed geschikt zijn voor aromatherapie, waarvan over de inhoud te discussiëren valt en ook staat er een flesje synthetische geurolie tussen. Op het oog allemaal etherische oliën, maar niets is minder waar.
Ik hoop jullie met deze blog wat wijzer te hebben gemaakt over de zin en onzin van gevarensymbolen op etherische oliën! Maar blijf alert, controleer en laat je goed adviseren door een betrouwbare bron met voldoende kennis van zaken. Etherische oliën zijn prachtige producten waar veel moois mee te bereiken is.
Liefs,
Sharon